Διαβάστε όλα τα επιχειρήματα που υποστηρίξαμε στη συνάντησή μας με τον Δήμο Θεσσαλονίκης, το Σάββατο 23 Νοεμβρίου 2024, παρουσία του Δημάρχου Θεσσαλονίκης, Στέλιο Αγγελούδη και του Αντιδημάρχου Τεχνικών Έργων, Περιβάλλοντος και Βιώσιμης Κινητικότητας, Πρόδρομο Νικηφορίδη, κατόπιν της ενημέρωσης που είχαμε σχετικά με την ποδηλατολωρίδα της Λεωφόρου Νίκης, και τις αιτιάσεις της Αποκεντρωμένης Διοίκησης Μακεδονίας-Θράκης.

Την επομένη μέρα, Κυριακή 24 Νοεμβρίου, μετά το πέρας της εκδήλωσης του Πανελλήνιου Συλλόγου “SOS Τροχαία Εγκλήματα για την “Παγκόσμια Ημέρα Μνήμης Θυμάτων Τροχαίων Συγκρούσεων” στην οποία συμμετείχαμε, καλέσαμε σε ποδηλατοπορεία. H ποδηλατοπορεία επιθεώρησε την ποδηλατική υποδομή από τον Λευκό Πύργο έως τον Σταθμό των Τρένων, καταγράφοντας συστηματικά προβλήματα με κάδους που προεξέχουν. Επιπλέον, παρατηρήθηκε η απαξίωση της ποδηλατολωρίδας δεξιά της οδού Δωδεκανήσου, στην οποία τα αυτοκίνητα είναι μόνιμα παρκαρισμένα σχεδόν σε όλη της την έκταση, παρόλο που βρίσκεται δίπλα σε αστυνομικό τμήμα!
https://www.gymnosophy.gr/bike-protest-nikis-2024

ΖΗΤΗΣΑΜΕ από τον Δήμο Θεσσαλονίκης:

1. Να παραμείνει η ποδηλατολωρίδα στη Λεωφόρο Νίκης ως έχει, ως μέτρο προστασίας της δημόσιας υγείας, λόγω της συμβολής της στον περιορισμό της ατμοσφαιρικής ρύπανσης και την κλιματική αλλαγή, τουλάχιστον έως την έναρξη του έργου προέκτασης της παραλίας με Deck, η οποία πρέπει να συμπεριλαμβάνει την κατασκευή μόνιμου ασφαλoύς ασφαλτοστρωμένου αμφίδρομου ποδηλατόδρομου.
2. Έως την έναρξη κατασκευής του Deck και του μόνιμου ασφαλούς ποδηλατόδρομου που θα πάρει 2 χρόνια να ολοκληρωθεί, ζητήσαμε από τον Δήμο Θεσσαλονίκης:
   • Να επικαιροποιήσει με ασφαλή διαχωρισμένη κυκλοφορία, και να περάσει για ψήφιση το ήδη ολοκληρωμένο από το 2018 Σχέδιο Δικτύου Ποδηλατοδρόμων 76 χιλιομέτρων που έγινε στα πλαίσια του Ευρωπαϊκού Προγράμματος URBACT III – RESILIENT EUROPE “Ολοκληρωμένο Σχέδιο Δράσης για την προώθηση του ποδηλάτου για τη βελτίωση του βαθμού ανθεκτικότητας της κοινωνίας και της πόλης της Θεσσαλονίκη.”
     
     Δείτε ολόκληρες τις προτάσεις μας επί του σχεδίου εδώ: https://www.gymnosophy.gr/urbact-iii-proposals/
   • Να κατασκευάσει κατά προτεραιότητα το τμήμα Τσιμισκή-Μητροπόλεως ως εναλλακτική για τους ποδηλάτες, στην περίπτωση που εγκατασταθεί εργοτάξιο επί της ποδηλατολωρίδας της Λεωφόρου Νίκης.

ΕΠΕΙΔΗ:

1. Ποδηλατολωρίδα ως Μέτρο Προστασίας της Δημόσιας Υγείας από τη Ρύπανση

Η Ποδηλατολωρίδα της Λεωφόρου Νίκης δημιουργήθηκε ως μέτρο προστασίας της δημοσίας υγείας. Αρχικά για την αντιμετώπιση της πανδημίας ΚΟΒΙΝΤ-19. Στο σήμερα, θα παραμείνει ως μέτρο για την αντιμετώπιση της ατμοσφαιρικής ρύπανσης.

Το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο αποφάσισε την καταδίκη της Ελλάδας σε σχέση με την ατμοσφαιρική ρύπανση στη Θεσσαλονίκη, κρίνοντας ότι η χώρα δεν πήρε τα απαραίτητα μέτρα για να μειώσει τις τιμές των αιωρούμενων μικροσωματιδίων που υπερέβαιναν τα προβλεπόμενα όρια τουλάχιστον από το 2005 έως το 2019.

Υπάρχει νομοθεσία για την ποιότητα της ατμόσφαιρας η οποία επιτρέπει περιοριστικά μέτρα για τα αυτοκίνητα:
https://ypen.gov.gr/perivallon/poiotita-tis-atmosfairas/nomothesia/
https://env-rypoi.pkm.gov.gr/index.php?r=site/legislation

Η πρόωρη θνησιμότητα λόγω ατμοσφαιρική ρύπανσης υπολογίζεται σε 13,230 άτομα ετησίως στην Ελλάδα:
Greece – air pollution country fact sheet | European Environment Agency’s
https://www.eea.europa.eu/en/analysis/maps-and-charts/greece-air-pollution-country-2023-country-fact-sheets

άλλες πηγές:

• ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟΥ Ε.Ε (έκτο τμήμα) της 23ης Μαρτίου 2023 (*)
  «Παράβαση κράτους μέλους – Περιβάλλον – Οδηγία 2008/50/ΕΚ – Ποιότητα του ατμοσφαιρικού αέρα – Άρθρο 13, παράγραφος 1 – Παράρτημα XI – Συστηματική και διαρκής υπέρβαση της ημερήσιας οριακής τιμής για τα μικροσωματίδια (ΑΣ10) στον οικισμό Θεσσαλονίκης (EL 0004):
  https://eur-lex.europa.eu/legal-content/EL/TXT/HTML/?uri=CELEX:62021CJ0070
• Ατμοσφαιρική ρύπανση στη Θεσσαλονίκη: Καταδικάστηκε η Ελλάδα από το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο:
  https://alterthess.gr/atmosfairiki-rypansi-sti-thessaloniki-katadikastike-i-ellada-apo-to-eyropaiko-dikastirio/
• Καμπανάκι από καθηγητή: Σε μη ανεκτά επίπεδα η ατμοσφαιρική ρύπανση σε Θεσσαλονίκη και Αθήνα:
  https://www.voria.gr/article/se-mi-anekta-epipeda-i-atmosfairiki-rypansi-se-thessaloniki-kai-athina

2. Κλιματικά Ουδέτερη Πόλη έως το 2030

Η Θεσσαλονίκη έχει υπογράψει το Κλιματικό Σύμφωνο «100 Κλιματικά Ουδέτερες και Έξυπνες Πόλεις έως το 2030», και άρα πρέπει να εκπληρώσει τις υποχρεώσεις μειώνοντας τις εκπομπές CO2 κατά 80% το 2030.

Στον σχεδιασμό εντάσσεται ακόμη η προώθηση εναλλακτικών μορφών μετακίνησης με ενίσχυση της μικροκινητικότητας αλλά και της χρήσης των αστικών συγκοινωνιών.
πηγή: https://ypodomes.com/dimos-thessalonikis-ypegrafi-i-symvasi-klimatikoy-symfonoy/

3. Προβλέπεται στο ΓΠΣ και ΣΒΑΚ Ποδηλατόδρομος & οδός ήπιας κυκλοφορίας.

Το Γενικό Πολεοδομικό Σχέδιο Θεσσαλονίκης (ΓΠΣ – ΦΕΚ 199 Δ/30-3-2024) και το Σχέδιο Βιώσιμης Αστικής Κινητικότητας (ΣΒΑΚ) προβλέπουν η Λεωφόρος Νίκης να μετατραπεί σε οδό Ήπιας Κινητικότητας, και να έχει Ποδηλατόδρομο.
https://search.et.gr/el/fek/?fekId=763525

Η πιθανή κατάργηση της ποδηλατολωρίδας αντιβαίνει στην εφαρμογή τους.

4. Ξεκινά η λειτουργία του Μετρό Θεσσαλονίκης – Αποσυμφόρηση του Κυκλοφοριακού

Με την έναρξη λειτουργίας του Μετρό Θεσσαλονίκης στις 30 Νοεμβρίου 2024 και την ενίσχυση του δικτύου δημόσιων συγκοινωνιών, αναμένεται η χρήση των Μέσων Μαζικής Μεταφοράς (ΜΜΜ) να αυξηθεί από το 15% στο 50% των καθημερινών μετακινήσεων. Αυτό θα οδηγήσει σε σημαντική αποσυμφόρηση του κέντρου της Θεσσαλονίκης από τα ΙΧ.
https://www.metaforespress.gr/mesa-mazikis-metaforas/h-ακτινογραφία-του-μετρό-θεσσαλονίκ/

5. Οι προδιαγραφές των Ποδηλατόδρομων μπορεί να αποκλίνουν

Η Αποκεντρωμένη Διοίκηση Μακεδονίας-Θράκης υποστήριξε πως για την περίπτωση μονιμοποίησης του αμφίδρομου ποδηλατόδρομου, σύμφωνα με τις κυκλοφοριακές μετρήσεις, απαιτείται ελάχιστο πλάτος 4 μέτρα,

Στην Εισαγωγή οι “Τεχνικές Οδηγίες για Υποδομές Ποδηλάτων” [Φ.Ε.Κ. 1053/ τ. Β’/ 14.4.2016] κάνουν σαφές πως δεν είναι υποχρεωτική η ακριβής εφαρμογή των προβλεπόμενων προδιαγραφών.

Στις μετρήσεις το 2024 μετρήθηκαν με μέση τιμή/ώρα: 92 ποδήλατα, 108 μοτοπατίνια, 201 συνδυαστικά. Επιπλέον στην περίπτωση που απαγορευτούν τα μοτοπατίνια από τον ποδηλατόδρομο, λόγω επικινδυνότητας εξαιτίας της αυξημένης ταχύτητας και επιτάχυνσης τους, τότε το ελάχιστο συνιστώμενο πλάτος του ποδηλατόδρομου, είναι 3 μέτρα, αντί για 4 μέτρα.

Σε σχέση με μετρήσεις προηγούμενων ετών, το 2024 παρατηρήθηκε σημαντική αύξηση των ποδηλάτων, της μικροκινητικότητας, αλλά και των πεζών στη Λ.Νίκης. Αυτό σημαίνει πως τυχόν επιστροφή ή ακόμη χειρότερα κατάργηση της ποδηλατολωρίδας επί του πεζόδρομου της Λ.Νίκης θα επιφέρει ακόμη μεγαλύτερο πρόβλημα στη συμβίωση πεζών/ποδηλάτων, και είναι βέβαιο πως θα πάει πίσω την ήπια κινητικότητα στην πόλη.

6. Ενοποίηση Παραλιακού Μετώπου

Είναι μέρος της μοναδικής ασφαλούς ενιαίας ποδηλατικής διαδρομής, από το Μέγαρο Μουσικής προς το Λιμάνι και τον Σταθμό Τρένων, και μέρους του σχεδίου ~40χλμ για την ενοποίηση του θαλάσσιου μετώπου της Θεσσαλονίκης που περιλαμβάνει ενιαίο ποδηλατόδρομο.
https://www.voria.gr/article/olo-to-mega-project-gia-to-paraliako-metopo-tis-thessalonikis—i-kiries-paremvasis

Κώστας Τερζόπουλος,
Παρατηρητήριο Ποδηλατικής Πολιτικής – Gymnosophy φυσιολατρική συλλογικότητα,
Σεμινάριο Ποδηλατικής Πολιτικής Πανεπιστήμιο Άμστερνταμ,
Ειδικός Εφαρμογών Πληροφορικής.www.gymnosophy.gr [email protected]