Την Κυριακή 10.4.2022 διεκδικούμε να γίνει η Πλατεία Ελευθερίας στη Θεσσαλονίκη πάρκο μνήμης και πρασίνου.

ΜΝΗΜΗ… ΣΕ ΠΑΡΚΙΝΓΚ

Ήταν 11 Ιουλίου του 1942, όταν οι Ναζί συγκέντρωσαν 9.000 Εβραίους Θεσσαλονικείς στην Πλατεία Ελευθερίας. Οι συμπολίτες μας υπέστησαν εξευτελισμό και βασανιστήρια. Κάποιοι μαστιγώνονται, άλλοι λιποθυμούν και άλλοι βρίσκουν τραγικό θάνατο. Είναι το “Μαύρο Σάββατο” της πόλης μας.

1950. Η πλατεία Ελευθερίας λειτουργεί ως χώρος στάθμευσης και τα δραματικά ιστορικά γεγονότα που συνέβησαν μόλις 8 χρόνια πριν μοιάζουν να έχουν ξεχαστεί. Ωστόσο το 2012 ανακοινώνεται η πρόθεση μετατροπής της Πλατείας Ελευθερίας από πάρκινγκ σε πάρκο μνήμης και υψηλού πρασίνου. Το έργο μοιάζει να προχωράει στην τελική ευθεία το 2019, με την υπογραφή Σύμβασης μεταξύ του Δήμου Θεσσαλονίκης και αναδόχου εργολάβου, με συγχρηματοδότηση της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων και του Πράσινου Ταμείου. Η χρηματοδότηση του τελευταίου φορέα ισχύει μέχρι και σήμερα. Στο μεταξύ οι λαμαρίνες εγκαθίστανται, η άσφαλτος απομακρύνεται, όμως το έργο σταματά. Ο ανάδοχος εργολάβος κηρύσσει πτώχευση και η νέα διοίκηση Ζέρβα χωρίς ουσιαστικό σχεδιασμό παύει τη διαδικασία και ανακοινώνει τη δημιουργία υπόγειου χώρου στάθμευσης.

Το 2021, επι δημαρχίας Ζέρβα, οι λαμαρίνες αφαιρούνται, το πάρκο δεν υπάρχει (!) και η Πλατεία αποδίδεται ξανά ως χώρος στάθμευσης αυτοκινήτων.

Τόσα χρόνια μετά, ερχόμαστε αντιμέτωπες/οι με έναν φαύλο κύκλο.

Τι σημαίνει όμως ένα υπόγειο πάρκινγκ στο παραθαλάσσιο μέτωπο της Θεσσαλονίκης;

Πρόκειται για ένα ιδιαίτερα κοστοβόρο και χρονοβόρο έργο (εικάζεται 15.000.000€ και ο χρόνος ολοκλήρωσης είναι αβέβαιος βλ. Μετρό) με μια προδιαγεγραμμένη αδυναμία περάτωσης.

Τα βασικά προβληματικά σημεία για τη δημιουργία υπόγειου πάρκινγκ είναι:

1. Η υπόγεια ύπαρξη μέρους του παραθαλάσσιου βυζαντινού τείχους (μνημείο UNESCO) – Σενάρια νέας απόσπασης, πιθανές νέες καθυστερήσεις έργου και ακόμη ένα πλήγμα στην πολιτιστική κληρονομιά της Θεσσαλονίκης.
2. Η θαλάσσια στάθμη, η οποία ανεβάζει το κόστος της κατασκευής.
3. Αβεβαιότητα εξασφάλισης νέας και μεγαλύτερης χρηματοδότησης.

Στην περιοχή υπάρχουν ήδη οργανωμένοι χώροι στάθμευσης που μπορούν σε συνεργασία με το Δήμο να διατίθενται προς χρήση από τους πολίτες ως αντιστάθμισμα των θέσεων που “χάνονται”.

Η πόλη δεν έχει ανάγκη από ακόμη έναν χώρο στάθμευσης, που οδηγεί στην προσέλκυση επιπλέον οχημάτων στο κέντρο, ενισχύοντας έτσι την ήδη επιβαρυμένη κυκλοφοριακή και περιβαλλοντική κατάσταση. Σύμφωνα με συγκοινωνιολόγους, χώροι στάθμευσης χρειάζονται να υπάρχουν περιφερειακά του κέντρου της πόλης προϋποθέτοντας την ταυτόχρονη ενίσχυση της μικροκινητικότητας (πεζοί, ποδήλατα, πατίνια) και της αστικής συγκοινωνίας.

Για την περιοχή της πλατείας Ελευθερίας, ένας τέτοιος περιφερειακός χώρος αποτελεί το Στρατόπεδο Μυστακίδη, που βρίσκεται στο πρώην “Μπεχ Τσινάρι”. Έχοντας ήδη έναν ολοκληρωμένο αρχιτεκτονικό διαγωνισμό και εξασφαλισμένη τη δυνατότητα κατασκευής, ζητάμε την άμεση ολοκλήρωση του Πάρκου στην Πλατεία Ελευθερίας.

Παράλληλα, η πανδημία τα δύο τελευταία έτη, ανέδειξε την ανάγκη ύπαρξης πράσινων χώρων στη Θεσσαλονίκη. Οι μέρες της καραντίνας βρήκαν τους πολίτες του κέντρου συγκεντρωμένους στους ελάχιστουςελεύθερους χώρους της πόλης. Είναι γεγονός ότι η Θεσσαλονίκη έχει ένα από τα χαμηλότερα ποσοστά πρασίνου (m²/κάτοικο) σε όλη την Ευρώπη. Η προτεινόμενη αναλογία πρασίνου από τον Π.Ο.Υ. ανα κάτοικο είναι περίπου 9m²/κάτοικο, ενώ η Θεσσαλονίκη έχει περίπου 2.14 m²/κάτοικο.

Σήμερα, περισσότερο από ποτέ είναι επιτακτική η ανάγκη δημιουργίας υποδομών που θα συμβάλλουν στη βελτίωση της ποιότητας ζωής και στην άμβλυνση των επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής (π.χ. έντονοι καύσωνες, αύξηση πλημμυρών, πυρκαγιών και άλλων ακραίων φυσικών φαινομένων), που αποδεδειγμένα θα αλλάξουν τη ζωή και τη μορφή των πόλεων όπως την ξέρουμε σήμερα. Οι πράσινοι και κοινόχρηστοι ζωτικοί χώροι λειτουργούν αντιρρυπαντικά, φιλτράρουν τον αέρα, συγκρατούν την σκόνη και προσφέρουν στη βιοποικιλότητα. Συμβάλλουν στη μείωση της θερμοκρασίας ειδικά κατά τους θερινούς μήνες, εμποδίζοντας τους καύσωνες.

Χρειαζόμαστε λοιπόν, ελεύθερους χώρους υψηλού πρασίνου, που θα είναι διαθέσιμοι για τους πολίτες της Θεσσαλονίκης. Χώρους συνάντησης, χαλάρωσης και παιχνιδιού, που οι κάτοικοι (μικροί και μεγάλοι) θα έρχονται σε επαφή με τη φύση και το πράσινο θα μπορούν να συζητούν και να κοινωνικοποιούνται. Η πλατεία ως πάρκο θα αποτελεί αντιστάθμισμα της αποξένωσης που δημιουργούν οι τόσο έντονα ρυθμοί της πόλης.

Η Πλατεία Ελευθερίας μπορεί και χρειάζεται να αποτελέσει έναν τέτοιο χώρο, αλλά ταυτόχρονα θα πρέπει να είναι ένα πάρκο μνήμης ώστε να μην ξεχάσουμε ποτέ όσα συνέβησαν εκείνο το “Μαύρο Σάββατο”.

Είμαστε η πρωτοβουλία “Π.(α)Μ.Ε. πλατεία; Πράσινο-Μνήμη-Ελευθερία” μια Πρωτοβουλία πολιτών, συλλογικοτήτων, ομάδων και οργανώσεων που ζητούν και διεκδικούν μια Πλατεία Ελευθερίας που θα είναι πάρκο υψηλού πρασίνου, μνήμης και ελευθερίας.

Στείλε μας e-mail στην διεύθυνση: [email protected]
Ή στη σελίδα μας στο facebook: ΠαΜΕ πλατεία; Πράσινο-Μνήμη_Ελευθερίας